گمانه زنی باستا نشناسی و مطالعات مقدماتی به منظور حفاظت و استحکا مبخشی ایوان غربی تخت سلیمان

ایوان غربی یا ایوان خسرو یکی از عناصر شاخص معماریِ دورۀ ساسانی در تخت سلیمان است. این ایوان در گوشۀ شمال غربیِ محوطۀ مرب عشکل دور دریاچه قرار دارد. ساختار اصلی ایوان متعلق به دورۀ ساسانی است و در دورۀ ایلخانی )سدۀ هفتم هجری( بازسازی شده است. در حال حاضر سالم ترین بخش آن، جرز شمالی است که برای استحکا مبخشی به شبکه ای از داربست فلزی مسلح شده است. وضعیت متزلزل این جرز، لزوم عملیات حفاظتی را گوشزد می کند. از این رو بخش مطالعات معماری و باستان شناسی پروژه از سال ۱۳۹۵ آغاز شد. این کار با همکاری سازمان میراث فرهنگی کشور و دانشگاه درسدن آلمان آغاز شده است. در فصل گذشته، علیرضا شاه محمدپور مسئولیت گروه ایرانی مطالعات معماری و مدیریت پایگاه و کریستین فوکس ۱ مسئولیت گروه آلمانی را به عهده داشتند. یکی از مراحل مطالعات، به باستان شناسی اختصاص داشت و میثم لباف خانیکی، سرپرست کاوش و آنیا هایدنرایش ۲ نماینده گروه آلمانی بودند. بدلیل وضعیت بی ثبات سازه، حفر گمانه ها با احتیاط صورت گرفت، بدین ترتیب که در کنار جرز شمالی تنها به بررسی بخشی از گمانه هایی که سال های قبل حفر شده بودند اکتفا شد. در کنارۀ جرز جنوبی که کمتر در معرض خطر است، گمانه به طرف داخل ایوان گسترش پیدا کرد. نتایج به دست آمده از این بررسی به شناخت بیشتر ساختار معماری ایوان کمک کرد و تصمیم گیری در نحوه حفاظت و مرمت جرز شمالی ایوان را تسهیل نمود.